Książki na wakacje 2022
Książki na lato i wakacje 2022
Wakacje 2022 już za kilka tygodni. To są wyjątkowe wakacje i wyjątkowe lato dla nas wszystkich. Spragnieni słońca, wypoczynku, dobrego samopoczucia i pogody ducha będziemy także poszerzać swoje horyzonty przy dobrej lekturze. Poniżej subiektywny wybór lektur na wakacje. Mam nadzieję, że spełni on także Wasze oczekiwania.
"Imperium Dzieci" - Marta Sokołowska
Wydana w czerwcu powieść „Imperium Dzieci” Marty Sokołowskiej, mająca swoją oficjalną premierę w lipcu polska powieść dystopijna to duże wydarzenie w polskiej literaturze. Polska powieść dystopijna jest propozycją wyjątkową na tle naszego rynku wydawniczego. Dla fanów literatury fantastycznej i historii alternatywnych pozycja obowiązkowa.
„Imperium Dzieci” Marty Sokołowskiej (Wyd. Biuro Literackie) to dystopijna opowieść o świecie, w którym najwyższymi wartościami są dobro i szczęście dziecka. Publikacja wyróżniona w projekcie wydawniczym „Pierwsza książka prozą” realizowanym przy okazji festiwalu Stacja Literatura. „Imperium Dzieci” otrzymało także Nagrodę Krakowa Miasta Literatury UNESCO.
W społeczeństwie podzielonym na cztery klasy – wybrańców i wyrzutków, oczekujących i oprawców – o upragnione dziecko stara się B-Maria, która tym samym podejmuje nierówną walkę z systemem. Surowe reguły Imperium Dzieci wymuszają na wszystkich bohaterach opowiedzenie się po jednej ze stron: za reżimem, który nagradza posłusznych, lub przeciwko niemu, wraz z buntownikami dokonującymi przewrotu. Czy warto jednak zmieniać świat, w którym dzieci nie cierpią?
Polska powieść dystopijna Marty Sokołowskiej, jest propozycją wyjątkową na tle rynku wydawniczego. Autorka sięgnęła po gatunek dystopii, niszowy wśród polskojęzycznych autorów, a jednocześnie wielce pożądany, na co wskazuje popularność prozy Margaret Atwood. Podobnie jak kanadyjska autorka, Sokołowska wykorzystuje ten gatunek, by zadać niewygodne dla społeczeństwa pytania.
Autorka z brawurą kreśli wizję nie tak odległej przyszłości, w której spełnia się idea szczęśliwego, wolnego od cierpienia dziecka. Łączy namysł filozoficzny z dramaturgicznie dopracowaną fabułą. Operuje językiem nieprzezroczystym, dojrzałym, dźwigającym obfitość znaczeń. Jako dramatopisarka, autorka scenariuszy poruszających i nagradzanych spektakli, Sokołowska wkracza na terytorium prozy z teatralną dezynwolturą, która czyni jej styl wolnym, osobnym i oryginalnym.
Marta Sokołowska to dramatopisarka, dramaturżka, prozaiczka, scenarzystka i reżyserka filmu dokumentalnego. Jest autorką tłumaczonych i wystawianych słuchowisk oraz sztuk teatralnych, m.in.: „Kamionna. Opowieści rodzinne”, „Reykjavik ’74”, „Holzwege”. Została laureatką konkursu „Dramat!” organizowanego przez Dwutygodnik i Teatr IMKA. Jej teksty tłumaczono na języki: angielski, rosyjski, niemiecki, białoruski i gruziński.
„Imperium Dzieci” Marty Sokołowskiej (Wyd. Biuro Literackie) to dystopijna opowieść o świecie, w którym najwyższymi wartościami są dobro i szczęście dziecka. Publikacja wyróżniona w projekcie wydawniczym „Pierwsza książka prozą” realizowanym przy okazji festiwalu Stacja Literatura. „Imperium Dzieci” otrzymało także Nagrodę Krakowa Miasta Literatury UNESCO.
W społeczeństwie podzielonym na cztery klasy – wybrańców i wyrzutków, oczekujących i oprawców – o upragnione dziecko stara się B-Maria, która tym samym podejmuje nierówną walkę z systemem. Surowe reguły Imperium Dzieci wymuszają na wszystkich bohaterach opowiedzenie się po jednej ze stron: za reżimem, który nagradza posłusznych, lub przeciwko niemu, wraz z buntownikami dokonującymi przewrotu. Czy warto jednak zmieniać świat, w którym dzieci nie cierpią?
Polska powieść dystopijna Marty Sokołowskiej, jest propozycją wyjątkową na tle rynku wydawniczego. Autorka sięgnęła po gatunek dystopii, niszowy wśród polskojęzycznych autorów, a jednocześnie wielce pożądany, na co wskazuje popularność prozy Margaret Atwood. Podobnie jak kanadyjska autorka, Sokołowska wykorzystuje ten gatunek, by zadać niewygodne dla społeczeństwa pytania.
Autorka z brawurą kreśli wizję nie tak odległej przyszłości, w której spełnia się idea szczęśliwego, wolnego od cierpienia dziecka. Łączy namysł filozoficzny z dramaturgicznie dopracowaną fabułą. Operuje językiem nieprzezroczystym, dojrzałym, dźwigającym obfitość znaczeń. Jako dramatopisarka, autorka scenariuszy poruszających i nagradzanych spektakli, Sokołowska wkracza na terytorium prozy z teatralną dezynwolturą, która czyni jej styl wolnym, osobnym i oryginalnym.
Marta Sokołowska to dramatopisarka, dramaturżka, prozaiczka, scenarzystka i reżyserka filmu dokumentalnego. Jest autorką tłumaczonych i wystawianych słuchowisk oraz sztuk teatralnych, m.in.: „Kamionna. Opowieści rodzinne”, „Reykjavik ’74”, „Holzwege”. Została laureatką konkursu „Dramat!” organizowanego przez Dwutygodnik i Teatr IMKA. Jej teksty tłumaczono na języki: angielski, rosyjski, niemiecki, białoruski i gruziński.
"Pianola" - Kurt Vonnegut
Pianola (tytuł oryginalny: Player Piano) to futurystyczna antyutopia, opublikowana w 1952 roku. Jest pierwszą powieścią napisaną przez Kurta Vonneguta. Książka w powierzchowny sposób opowiada o technologii stosowanej przez opisywane społeczeństwo i koncentruje się głównie na zagadnieniach natury socjologicznej. Opisywane zjawiska nierzadko przedstawiane są przez autora w ironiczny sposób, a on sam nie kryje postawy sentymentalnej do przeszłych czasów.
Akcja książki toczy się w nieodległej (względem roku wydania) przyszłości, w której maszyny osiągnęły przewagę nad ludźmi. Praca ludzka została w tej rzeczywistości niemalże całkowicie zmarginalizowana i podporządkowana decyzjom maszyn. Postępujący proces mechanizacji doprowadził również do wytworzenia dwóch klas – inżynierów-menedżerów oraz nieinteligenckiej klasy niższej. Przydzielenie do klas odbywa się na drodze testu, przeprowadzanego przez nieomylne maszyny. Test ma za zadanie określenie współczynnika możliwości intelektualnych. Rozwarstwienie społeczeństwa spowodowało, że członkowie klasy niższej zostają pozbawieni sensu życia. Ich perspektywą jest praca przy robotach naprawczo-remontowych, lub służba w wojsku. Pomimo pełnego dobrobytu materialnego, członkowie klasy niższej są nieszczęśliwi. Główny bohater, doktor Paul Proteus jest niezwykle obiecującym młodym dyrektorem fabryk Ilium w stanie Nowy Jork. Postanawia on najpierw w bierny sposób, a następnie w czynny przeciwstawić się istniejącemu stanowi rzeczy. Uczestniczy w rewolucji, której wynikiem jest zniszczenie maszyn w mieście.
Efekty rewolucji są dla młodego naukowca druzgocące. Natura ludzka jest przewidywalna, a co gorsze cykliczna. Zaraz po zburzeniu maszyn ludzie znów chcą je odbudowywać, niemal natychmiast zapominając o przeszłości.
Akcja książki toczy się w nieodległej (względem roku wydania) przyszłości, w której maszyny osiągnęły przewagę nad ludźmi. Praca ludzka została w tej rzeczywistości niemalże całkowicie zmarginalizowana i podporządkowana decyzjom maszyn. Postępujący proces mechanizacji doprowadził również do wytworzenia dwóch klas – inżynierów-menedżerów oraz nieinteligenckiej klasy niższej. Przydzielenie do klas odbywa się na drodze testu, przeprowadzanego przez nieomylne maszyny. Test ma za zadanie określenie współczynnika możliwości intelektualnych. Rozwarstwienie społeczeństwa spowodowało, że członkowie klasy niższej zostają pozbawieni sensu życia. Ich perspektywą jest praca przy robotach naprawczo-remontowych, lub służba w wojsku. Pomimo pełnego dobrobytu materialnego, członkowie klasy niższej są nieszczęśliwi. Główny bohater, doktor Paul Proteus jest niezwykle obiecującym młodym dyrektorem fabryk Ilium w stanie Nowy Jork. Postanawia on najpierw w bierny sposób, a następnie w czynny przeciwstawić się istniejącemu stanowi rzeczy. Uczestniczy w rewolucji, której wynikiem jest zniszczenie maszyn w mieście.
Efekty rewolucji są dla młodego naukowca druzgocące. Natura ludzka jest przewidywalna, a co gorsze cykliczna. Zaraz po zburzeniu maszyn ludzie znów chcą je odbudowywać, niemal natychmiast zapominając o przeszłości.
"Festung Breslau" - Marek Krajewski
Festung Breslau – powieść kryminalna polskiego pisarza Marka Krajewskiego. Akcja powieści rozgrywa się w 1945 roku, pod koniec II wojny światowej, w oblężonej twierdzy Breslau, czyli we Wrocławiu. Jest to czwarta część cyklu powieści kryminalnych, których bohaterem jest pracownik wrocławskiego prezydium policji 62-letni Eberhard Mock. Główny bohater ma nieszablonowe, kontrowersyjne metody pracy, niejednokrotnie korzysta z pomocy przestępców, a jego uczciwość pozostawia wiele do życzenia. Festung Breslau zaczyna się, gdy do Mocka przychodzi jego starszy brat Franz. Dostał on list, w którym ktoś podważa winę mordercy bratanka Mocka (szczegóły można znaleźć w drugiej części cyklu Koniec świata w Breslau) i podaje adres pewnego domu. Z tego powodu obaj panowie przedostają się do zajętej przez Rosjan części miasta i pod wskazanym adresem znajdują potwornie okaleczoną młodą dziewczynę, która wkrótce umiera. Denatka okazuje się być krewną znanej, przebywającej w obozie pracy, antyfaszystki hrabiny Gertrudy von Mogmitz. Przekonany przez nią Mock rozpoczyna prywatne śledztwo w tej sprawie, w trakcie którego nieustannie jest targany wyrzutami sumienia z powodu ciągłego odkładania ucieczki z żoną z ogarniętego wojną Wrocławia. Podczas tej sprawy poznaje galerię intrygujących postaci, m.in. zakochanego w hrabinie filozofa Rudolfa Brendela czy komendanta obozu, w którym więziono hrabinę, Hansa Gnerlicha. Pojawi się też znany z pierwszej części cyklu Śmierć w Breslau Erich Kraus, zagorzały wróg Mocka, oraz współpracujący z Mockiem przestępcy - Cornelius Wirth i Heinrich Zupitza, a także patolog doktor Lasarius.
"Król" - Szczepan Twardoch
Król, powieść Szczepana Twardocha z 2016 roku, której akcja rozgrywa się w Warszawie, w dwudziestoleciu międzywojennym. Głównym bohaterem jest Jakub Szapiro, żydowski bokser i gangster. W 2018 r. ukazała się kontynuacja książki pt. Królestwo.
"My" - Jewgienij Zamiatin
My (tytuł oryginału: Мы) powieść antyutopijna rosyjskiego pisarza Jewgienija Zamiatina napisana w 1920–1921. Akcja powieści rozpoczyna się na 120 dni przed ukończeniem budowy Integralu – statku kosmicznego, który zostanie wysłany na inne planety. W związku z tym każdy obywatel obowiązany jest do napisania utworu pochwalnego na cześć Państwa Jedynego. Główny bohater, Д-503, konstruktor Integralu, jako umysł ścisły postanawia pisać pamiętnik. Pewnego dnia, podczas spaceru ze swą przyjaciółką O-90, Konstruktor poznaje obywatelkę I-330. Kobieta wykazuje wyraźne zainteresowanie budowniczym, on jednak odczuwa do niej niechęć.
Kilka dni później Д-503 dostaje od I-330 zaproszenie do muzeum. W Domu Starożytności mężczyzna czuje się nieswojo – brak przezroczystych ścian, pełno kolorów, przedmiotów. Nowa znajoma przebiera się w znalezione w szafie ubrania z XX wieku i zaczyna wypytywać mężczyznę czy nie miewa czasem wątpliwości co do słuszności idei Państwa. Ten jednak speszony czym prędzej wraca do domu. Tej samej nocy konstruktor ma pierwszy w życiu sen, który uznaje za oznaki choroby. Postanawia pójść następnego dnia do Urzędu Medycyny i do Opiekunów, donieść na I-330. Następnego dnia odwodzi go jednak od tego O-90, nazywając go szpiclem.
Parę dni później bohater uczestniczy w Święcie Sprawiedliwości, podczas którego Dobroczyńca dokonuje egzekucji zdrajcy. Obrzęd jest specyficzny, po straceniu nieszczęśnika wszyscy wiwatują i hołdują swemu władcy. Następnego dnia Д-503 otrzymuje list od I-330. Kobieta informuje go w nim, że się na niego zapisała. Choć początkowo mężczyzna żywi do niej urazę, później zaczyna się cieszyć na myśl o nowej kochance. Jeszcze tego samego wieczoru budowniczy spotyka się z nową przyjaciółką. Ta jednak, zamiast zacząć się z nim kochać, uwodzi go i kusi zakazanymi truciznami – papierosem i likierem.
Podczas wieczornej rozmowy z przyjacielem, R-13, bohater uświadamia sobie, że zakochał się w I-330. Wyrzuca przyjaciela z pokoju po tym, jak ten mu wyznaje, że miał z nią kiedyś kontakty seksualne.
Podczas jednego z mglistych poranków Д-503 otrzymuje od nowej znajomej telefon z prośbą o spotkanie. Kobieta zabiera go do znajomego lekarza, który wystawia im fałszywe zwolnienia lekarskie. Następnie para udaje się ponownie do Domu Starożytności, gdzie w przypływie emocji, bezprawnie dochodzi między nimi do zbliżenia. Po całym zajściu kobieta znika bez śladu. Tego samego dnia przyjaciela odwiedza O-90. Rozpoznaje po jego zachowaniu, że wydarzyło się coś ważnego.
Następnego dnia w pracy Д-503 dowiaduje się, że zeszłego dnia na teren budowy wkroczyli osobnicy bez numerów. Drugi Konstruktor przeczuwa, że w obywatelach coś zaczyna się zmieniać i że doprowadzi to do nieszczęścia.
Zakochany bohater nie może się doczekać kolejnych spotkań z wybranką. Ta jednak przepadła bez śladu. Kiedy mężczyzna wyczekuje na nią pod jej domem, przyłapuje go Opiekun S. Aby nie wpaść w tarapaty konstruktor tłumaczy, że jest chory i udaje się do Urzędu Medycyny. Tam dowiaduje się, że zapadł na nieuleczalną chorobę – wytwarza się w nim dusza. Otrzymane dwa dni zwolnienia mężczyzna ma przeznaczyć na uzdrawiające spacery. Podczas jednej z wędrówek do Domu Starożytności Д-503 o mało nie zostaje przyłapany przez S. Ratuje się on wejściem do szafy, w której mdleje. Kiedy się budzi okazuje się, że znalazł się w nieznanym sobie miejscu, gdzieś na terenie muzeum. Znajduje go znajomy lekarz i prowadzi do ukochanej. Kobieta umawia się z nim na potajemne spotkanie.
W nocy bohaterowi śni się, że wchodzi do swojej szafy i spotyka tam swoją wybrankę. Kiedy jednak zaczynają się całować kawałek szkła ją zabija. Po przebudzeniu Д-503 uświadamia sobie, że nie jest już częścią kolektywu, lecz odrębną jednostką. Wieczorem otrzymuje list, w którym O-90 informuje go, że zamierza się rozwieść.
W umówionym dniu I-330 nie przychodzi do bohatera. Przysyła mu tylko list ze swoim różowym talonem i prośbą, by zachowywał się tak, jakby jednak do niego przyszła. W ten sposób zapewni jej alibi. Wieczorem zjawia się O-90. Informuje przyjaciela, że wypisze się ze związku z Д-503, ale chce mieć po nim pamiątkę – dziecko. Mężczyzna, pomimo oporów, w końcu się zgadza.
Kilka dni później Д-503 odwiedza Ю, kontrolerka listów. Żaląc się na swoich podopiecznych wyznaje mężczyźnie, że chciałaby się zapisać do związku z nim.
Podczas jednego ze spacerów mieszkańcy przyglądają się skazańcom pod wieżą akumulacyjną. Jeden z nich wychyla się, za co zostaje porażony prądem. W proteście jedna z mieszkanek rzuca się na konwojentów, zostaje jednak schwytana. Myśląc, że jest to I-330, konstruktor biegnie jej z pomocą. Od kary za nieposłuszeństwo ratuje go S mówiąc, że jest on chory i że osobiście odprowadzi go do Urzędu Medycyny. Następnie poucza mężczyznę, by miał się na baczności.
Do Д-503 przychodzi I-330. Kobieta podziwia budowniczego za odwagę podczas incydentu na spacerze i stwierdza, że jest on już gotów na prawdę. Wyjawi mu ją dopiero po Dniu Jednomyślności.
W Dzień Jednomyślności Д-503 dostrzega na trybunach swoją wybrankę z R-13. Jest na nich zły za zdradę. Chwilę później okazuje się jednak, że mylił się co do nich. Podczas głosowania przeciw Dobroczyńcy I-330 razem z poetą i grupą innych śmiałków podnoszą ręce. Dochodzi do zamieszek. Ranną kobietę wynosi z trybun ukochany.
Po wydarzeniach poprzedniego dnia Д-503 boi się, że jego wspaniałe, bezpieczne, idealne państwo się rozpadło. W Gazecie Państwowej czyta jednak, że wszystko jest dobrze. Idąc do pracy w wielu miejscach widzi przyczepioną kartkę z napisem „Mefi”. Wtedy nie wie jeszcze co to oznacza.
O 16 Д-503 spotyka się z I-330. Kobieta zabiera go za Zielony Mur, gdzie żaden z mieszkańców nie był od wieków. Tam mężczyzna poznaje ludzi lasu. Przeżyli oni Wojnę Dwustuletnią, a żyjąc w lesie przystosowali się do warunków – wyrosła im sierść. Nazywają się Mefi i, podobnie jak grupa obywateli, chcą wyzwolenia Państwa Jedynego. Planują rozbicie Muru i uprowadzenie Integralu.
Do pokoju Д-503 wpadają I-330 i Ю. Wybranka budowniczego jest oburzona faktem, iż kontrolerka, chcąc chronić konstruktora, nie pozwala jej się z nim spotykać. Mężczyzna wyrzuca z pokoju opiekunkę dzieci. Rozmowę kochanków przerywa jeden z powstańców informując, że za chwilę w pokoju Д-503 będą Opiekunowie. Partyzantom udaje się uciec, konstruktor unika uwięzienia.
Kilka dni później bohater spotyka O-90. Kobieta jest dumna z coraz większego brzucha, nie boi się kary za nieposłuszeństwo. Д-503 proponuje jej ucieczkę za Mur, jednak ona odmawia pomocy ze strony rywalki.
I-330 namawia konstruktora na udział w rewolucji. Za dwa dni, podczas próbnego lotu Integralu, Mefi go uprowadzą i będą żyć wolni. Plany te zostają jednak pokrzyżowane. Urząd Medycyny odkrył, że źródłem nieszczęść w Państwie jest wyobraźnia. Dobroczyńca nakazuje wszystkim mieszkańcom poddać się Wielkiej Operacji usunięcia chorego tworu.
O-90 ponownie prosi przyjaciela o pomoc. Chce wychować swoje dziecko. Kobieta zostaje przetransportowana za Zielony Mur. Podczas próbnego lotu wychodzi na jaw spisek Mefi. Integralu nie udaje się uprowadzić. I-330 o zdradę obwinia Д-503.
Bohater domyśla się, że o planach rewolucji doniosła Ю. Postanawia ją zabić. Jego plany przerywa jednak telefon od Dobroczyńcy. Д-503 ma się u niego natychmiast stawić.
Podczas wizyty u władcy okazuje się, że państwo od dawna wiedziało o zamachu stanu. Budowniczy ucieka z pokoju Dobroczyńcy. Następnego dnia, podczas śniadania dochodzi do wysadzenie Zielonego Muru. Д-503 próbuje odnaleźć swoją ukochaną, zastaje jednak w jej pokoju jedynie porozrzucane różowe kupony. Rankiem w pokoju Д-503 zjawia się jego wybranka. Mężczyzna tłumaczy jej, że to nie on zdradził. Para żegna się. Konstruktor postanawia udać się do Urzędu Opieki. Tam opowiada o wszystkim S. Wieczorem zostaje złapany i odwieziony na Wielką Operację.
Po Wielkiej Operacji Д-503 zasiada u boku Dobroczyńcy i uczestniczy w procesie rewolucjonistów. Nie pamięta swojej ukochanej, choć kobieta wydaje mu się znajoma. Przesłuchiwani zostają skazani na śmierć, którą Dobroczyńca wykona następnego dnia.
Kilka dni później Д-503 dostaje od I-330 zaproszenie do muzeum. W Domu Starożytności mężczyzna czuje się nieswojo – brak przezroczystych ścian, pełno kolorów, przedmiotów. Nowa znajoma przebiera się w znalezione w szafie ubrania z XX wieku i zaczyna wypytywać mężczyznę czy nie miewa czasem wątpliwości co do słuszności idei Państwa. Ten jednak speszony czym prędzej wraca do domu. Tej samej nocy konstruktor ma pierwszy w życiu sen, który uznaje za oznaki choroby. Postanawia pójść następnego dnia do Urzędu Medycyny i do Opiekunów, donieść na I-330. Następnego dnia odwodzi go jednak od tego O-90, nazywając go szpiclem.
Parę dni później bohater uczestniczy w Święcie Sprawiedliwości, podczas którego Dobroczyńca dokonuje egzekucji zdrajcy. Obrzęd jest specyficzny, po straceniu nieszczęśnika wszyscy wiwatują i hołdują swemu władcy. Następnego dnia Д-503 otrzymuje list od I-330. Kobieta informuje go w nim, że się na niego zapisała. Choć początkowo mężczyzna żywi do niej urazę, później zaczyna się cieszyć na myśl o nowej kochance. Jeszcze tego samego wieczoru budowniczy spotyka się z nową przyjaciółką. Ta jednak, zamiast zacząć się z nim kochać, uwodzi go i kusi zakazanymi truciznami – papierosem i likierem.
Podczas wieczornej rozmowy z przyjacielem, R-13, bohater uświadamia sobie, że zakochał się w I-330. Wyrzuca przyjaciela z pokoju po tym, jak ten mu wyznaje, że miał z nią kiedyś kontakty seksualne.
Podczas jednego z mglistych poranków Д-503 otrzymuje od nowej znajomej telefon z prośbą o spotkanie. Kobieta zabiera go do znajomego lekarza, który wystawia im fałszywe zwolnienia lekarskie. Następnie para udaje się ponownie do Domu Starożytności, gdzie w przypływie emocji, bezprawnie dochodzi między nimi do zbliżenia. Po całym zajściu kobieta znika bez śladu. Tego samego dnia przyjaciela odwiedza O-90. Rozpoznaje po jego zachowaniu, że wydarzyło się coś ważnego.
Następnego dnia w pracy Д-503 dowiaduje się, że zeszłego dnia na teren budowy wkroczyli osobnicy bez numerów. Drugi Konstruktor przeczuwa, że w obywatelach coś zaczyna się zmieniać i że doprowadzi to do nieszczęścia.
Zakochany bohater nie może się doczekać kolejnych spotkań z wybranką. Ta jednak przepadła bez śladu. Kiedy mężczyzna wyczekuje na nią pod jej domem, przyłapuje go Opiekun S. Aby nie wpaść w tarapaty konstruktor tłumaczy, że jest chory i udaje się do Urzędu Medycyny. Tam dowiaduje się, że zapadł na nieuleczalną chorobę – wytwarza się w nim dusza. Otrzymane dwa dni zwolnienia mężczyzna ma przeznaczyć na uzdrawiające spacery. Podczas jednej z wędrówek do Domu Starożytności Д-503 o mało nie zostaje przyłapany przez S. Ratuje się on wejściem do szafy, w której mdleje. Kiedy się budzi okazuje się, że znalazł się w nieznanym sobie miejscu, gdzieś na terenie muzeum. Znajduje go znajomy lekarz i prowadzi do ukochanej. Kobieta umawia się z nim na potajemne spotkanie.
W nocy bohaterowi śni się, że wchodzi do swojej szafy i spotyka tam swoją wybrankę. Kiedy jednak zaczynają się całować kawałek szkła ją zabija. Po przebudzeniu Д-503 uświadamia sobie, że nie jest już częścią kolektywu, lecz odrębną jednostką. Wieczorem otrzymuje list, w którym O-90 informuje go, że zamierza się rozwieść.
W umówionym dniu I-330 nie przychodzi do bohatera. Przysyła mu tylko list ze swoim różowym talonem i prośbą, by zachowywał się tak, jakby jednak do niego przyszła. W ten sposób zapewni jej alibi. Wieczorem zjawia się O-90. Informuje przyjaciela, że wypisze się ze związku z Д-503, ale chce mieć po nim pamiątkę – dziecko. Mężczyzna, pomimo oporów, w końcu się zgadza.
Kilka dni później Д-503 odwiedza Ю, kontrolerka listów. Żaląc się na swoich podopiecznych wyznaje mężczyźnie, że chciałaby się zapisać do związku z nim.
Podczas jednego ze spacerów mieszkańcy przyglądają się skazańcom pod wieżą akumulacyjną. Jeden z nich wychyla się, za co zostaje porażony prądem. W proteście jedna z mieszkanek rzuca się na konwojentów, zostaje jednak schwytana. Myśląc, że jest to I-330, konstruktor biegnie jej z pomocą. Od kary za nieposłuszeństwo ratuje go S mówiąc, że jest on chory i że osobiście odprowadzi go do Urzędu Medycyny. Następnie poucza mężczyznę, by miał się na baczności.
Do Д-503 przychodzi I-330. Kobieta podziwia budowniczego za odwagę podczas incydentu na spacerze i stwierdza, że jest on już gotów na prawdę. Wyjawi mu ją dopiero po Dniu Jednomyślności.
W Dzień Jednomyślności Д-503 dostrzega na trybunach swoją wybrankę z R-13. Jest na nich zły za zdradę. Chwilę później okazuje się jednak, że mylił się co do nich. Podczas głosowania przeciw Dobroczyńcy I-330 razem z poetą i grupą innych śmiałków podnoszą ręce. Dochodzi do zamieszek. Ranną kobietę wynosi z trybun ukochany.
Po wydarzeniach poprzedniego dnia Д-503 boi się, że jego wspaniałe, bezpieczne, idealne państwo się rozpadło. W Gazecie Państwowej czyta jednak, że wszystko jest dobrze. Idąc do pracy w wielu miejscach widzi przyczepioną kartkę z napisem „Mefi”. Wtedy nie wie jeszcze co to oznacza.
O 16 Д-503 spotyka się z I-330. Kobieta zabiera go za Zielony Mur, gdzie żaden z mieszkańców nie był od wieków. Tam mężczyzna poznaje ludzi lasu. Przeżyli oni Wojnę Dwustuletnią, a żyjąc w lesie przystosowali się do warunków – wyrosła im sierść. Nazywają się Mefi i, podobnie jak grupa obywateli, chcą wyzwolenia Państwa Jedynego. Planują rozbicie Muru i uprowadzenie Integralu.
Do pokoju Д-503 wpadają I-330 i Ю. Wybranka budowniczego jest oburzona faktem, iż kontrolerka, chcąc chronić konstruktora, nie pozwala jej się z nim spotykać. Mężczyzna wyrzuca z pokoju opiekunkę dzieci. Rozmowę kochanków przerywa jeden z powstańców informując, że za chwilę w pokoju Д-503 będą Opiekunowie. Partyzantom udaje się uciec, konstruktor unika uwięzienia.
Kilka dni później bohater spotyka O-90. Kobieta jest dumna z coraz większego brzucha, nie boi się kary za nieposłuszeństwo. Д-503 proponuje jej ucieczkę za Mur, jednak ona odmawia pomocy ze strony rywalki.
I-330 namawia konstruktora na udział w rewolucji. Za dwa dni, podczas próbnego lotu Integralu, Mefi go uprowadzą i będą żyć wolni. Plany te zostają jednak pokrzyżowane. Urząd Medycyny odkrył, że źródłem nieszczęść w Państwie jest wyobraźnia. Dobroczyńca nakazuje wszystkim mieszkańcom poddać się Wielkiej Operacji usunięcia chorego tworu.
O-90 ponownie prosi przyjaciela o pomoc. Chce wychować swoje dziecko. Kobieta zostaje przetransportowana za Zielony Mur. Podczas próbnego lotu wychodzi na jaw spisek Mefi. Integralu nie udaje się uprowadzić. I-330 o zdradę obwinia Д-503.
Bohater domyśla się, że o planach rewolucji doniosła Ю. Postanawia ją zabić. Jego plany przerywa jednak telefon od Dobroczyńcy. Д-503 ma się u niego natychmiast stawić.
Podczas wizyty u władcy okazuje się, że państwo od dawna wiedziało o zamachu stanu. Budowniczy ucieka z pokoju Dobroczyńcy. Następnego dnia, podczas śniadania dochodzi do wysadzenie Zielonego Muru. Д-503 próbuje odnaleźć swoją ukochaną, zastaje jednak w jej pokoju jedynie porozrzucane różowe kupony. Rankiem w pokoju Д-503 zjawia się jego wybranka. Mężczyzna tłumaczy jej, że to nie on zdradził. Para żegna się. Konstruktor postanawia udać się do Urzędu Opieki. Tam opowiada o wszystkim S. Wieczorem zostaje złapany i odwieziony na Wielką Operację.
Po Wielkiej Operacji Д-503 zasiada u boku Dobroczyńcy i uczestniczy w procesie rewolucjonistów. Nie pamięta swojej ukochanej, choć kobieta wydaje mu się znajoma. Przesłuchiwani zostają skazani na śmierć, którą Dobroczyńca wykona następnego dnia.
"Kasacja" - Remigiusz Mróz
Kasacja to polski thriller prawniczy autorstwa Remigiusza Mroza, wydany po raz pierwszy przez Wydawnictwo Czwarta Strona w 2015. Powieść jest pierwszym tomem serii Joanna Chyłka. Książka opowiada o mecenas Joannie Chyłce, prawniczce, która razem z aplikantem Kordianem Oryńskim broni Piotra Langera – mężczyznę oskarżonego o podwójne morderstwo.
Aplikant Kordian Oryński rozpoczyna pracę w prestiżowej kancelarii prawniczej Żelazny & McVay w Warszawie. Dostaje się pod skrzydła świetnej pani adwokat, Joanny Chyłki. Kobieta jest w trakcie sprawy, która z góry wydaje się przesądzona: oskarżony prawdopodobnie zabił dwie osoby, po czym spędził dziesięć dni razem z ich zwłokami we własnym mieszkaniu. Po przegranej sprawie kobieta próbuje skierować wyrok wydany przez sąd do kasacji.
Aplikant Kordian Oryński rozpoczyna pracę w prestiżowej kancelarii prawniczej Żelazny & McVay w Warszawie. Dostaje się pod skrzydła świetnej pani adwokat, Joanny Chyłki. Kobieta jest w trakcie sprawy, która z góry wydaje się przesądzona: oskarżony prawdopodobnie zabił dwie osoby, po czym spędził dziesięć dni razem z ich zwłokami we własnym mieszkaniu. Po przegranej sprawie kobieta próbuje skierować wyrok wydany przez sąd do kasacji.
"Zamek z piasku, który runął" - Stieg Larsson
Zamek z piasku, który runął, trzecia powieść kryminalna szwedzkiego dziennikarza Stiega Larssona, będąca zarazem ostatnią częścią oryginalnej larssonowskiej trylogii Millennium. Powieść jest zintegrowana z drugą częścią zatytułowaną Dziewczyna, która igrała z ogniem.
Do szpitala Sahlgrenska w Göteborgu zostają przywiezione dwie osoby. Pierwsza to ciężko ranna Lisbeth Salander ścigana listem gończym i podejrzana o dokonanie podwójnego morderstwa. Dodatkowo Lisbeth ściga jej przyrodni brat Ronald Niedermann. Drugi poszkodowany to Alexander Zalachenko – były zabójca pracujący na zlecenie sowieckich służb specjalnych i ojciec Lisbeth. Dziennikarz śledczy Mikael Blomkvist szuka informacji o przeszłości Salander i pisze artykuł oczyszczający Lisbeth z zarzutów, który ujawnia prawdę o działaniu służb bezpieczeństwa.
Do szpitala Sahlgrenska w Göteborgu zostają przywiezione dwie osoby. Pierwsza to ciężko ranna Lisbeth Salander ścigana listem gończym i podejrzana o dokonanie podwójnego morderstwa. Dodatkowo Lisbeth ściga jej przyrodni brat Ronald Niedermann. Drugi poszkodowany to Alexander Zalachenko – były zabójca pracujący na zlecenie sowieckich służb specjalnych i ojciec Lisbeth. Dziennikarz śledczy Mikael Blomkvist szuka informacji o przeszłości Salander i pisze artykuł oczyszczający Lisbeth z zarzutów, który ujawnia prawdę o działaniu służb bezpieczeństwa.
"Niepokorni" - Vincent V. Severski
Niepokorni to powieść szpiegowska autorstwa Vincenta V. Severskiego wydana w 2016 roku nakładem Wydawnictwa Czarna Owca. Po brawurowej eksfiltracji Michaiła Popowskiego z Rosji, ekipa Konrada Wolskiego i Sary Korskiej napotyka niespodziewane trudności w Polsce. Wydział Q, którym kierują Konrad i Sara zostaje rozwiązany. Nowy szef rosyjskiego wywiadu wysyła komando, które ma odnaleźć i zlikwidować Popowskiego. Oddział wyrusza do Helsinek, a w jego skład wchodzi Jagan. Sara i Konrad mobilizują pracowników rozwiązanego wydziału do ostatniej akcji. Sprawa sięga najwyższych czynników władzy w Polsce...
"Diuna" - Frank Herbert
Diuna (tytuł oryg. Dune) to powieść science fiction napisana przez Franka Herberta. Diuna to pierwsza część cyklu powieści Kroniki Diuny.
Akcja powieści dzieje się w fantastycznym świecie przyszłości (patrz: Uniwersum Diuny). Najważniejsza planeta w tym wszechświecie to Arrakis (Diuna), jedyna, na której znajdują się złoża melanżu – substancji przedłużającej życie, a także umożliwiającej jasnowidzenie niezbędne do uniknięcia niebezpieczeństw ponadwymiarowych podróży kosmicznych. Powstawanie melanżu związane jest z cyklem rozwojowym czerwi pustyni – olbrzymich istot, żyjących w piaskach Arrakis. Diuna zostaje oddana w lenno rodowi Atrydów. Na planetę przybywają książę Leto I Atryda, jego konkubina lady Jessika, syn Paul oraz ich armia. Wkrótce po przybyciu Atrydów, ród Harkonnenów wspomagany przez oddziały imperialne dokonuje przewrotu. Lady Jessice i Paulowi udaje się uciec z pogromu. Uciekając, trafiają do siczy zamieszkiwanej przez koczowniczych wojowników – Fremenów – pod przywództwem Stilgara. „Bestia” Rabban Harkonnen eksploatuje Arrakis stosując terror, budując powszechną wrogość Fremenów do nowych panów. Paul, pod wpływem Wody Życia (przeobrażone wydzieliny utopionego czerwia), budzi w sobie moce prorocze, okazując się oczekiwanym elementem doboru naturalnego Bene Gesserit – Kwisatz Haderach. Przyjmując imię „Paul Muad'Dib” prowadzi Fremenów do walki z Harkonnenami. Po pokonaniu Harkonnenów i unieruchomieniu wojsk Imperatora Szaddama IV, dochodzi do przejęcia władzy nad Arrakis przez ród Atrydów.
Akcja powieści dzieje się w fantastycznym świecie przyszłości (patrz: Uniwersum Diuny). Najważniejsza planeta w tym wszechświecie to Arrakis (Diuna), jedyna, na której znajdują się złoża melanżu – substancji przedłużającej życie, a także umożliwiającej jasnowidzenie niezbędne do uniknięcia niebezpieczeństw ponadwymiarowych podróży kosmicznych. Powstawanie melanżu związane jest z cyklem rozwojowym czerwi pustyni – olbrzymich istot, żyjących w piaskach Arrakis. Diuna zostaje oddana w lenno rodowi Atrydów. Na planetę przybywają książę Leto I Atryda, jego konkubina lady Jessika, syn Paul oraz ich armia. Wkrótce po przybyciu Atrydów, ród Harkonnenów wspomagany przez oddziały imperialne dokonuje przewrotu. Lady Jessice i Paulowi udaje się uciec z pogromu. Uciekając, trafiają do siczy zamieszkiwanej przez koczowniczych wojowników – Fremenów – pod przywództwem Stilgara. „Bestia” Rabban Harkonnen eksploatuje Arrakis stosując terror, budując powszechną wrogość Fremenów do nowych panów. Paul, pod wpływem Wody Życia (przeobrażone wydzieliny utopionego czerwia), budzi w sobie moce prorocze, okazując się oczekiwanym elementem doboru naturalnego Bene Gesserit – Kwisatz Haderach. Przyjmując imię „Paul Muad'Dib” prowadzi Fremenów do walki z Harkonnenami. Po pokonaniu Harkonnenów i unieruchomieniu wojsk Imperatora Szaddama IV, dochodzi do przejęcia władzy nad Arrakis przez ród Atrydów.
Czym jest powieść dystopijna czyli dystopia
Dystopia to utwór fabularny z dziedziny literatury fantastycznonaukowej, przedstawiający czarną wizję przyszłości, wewnętrznie spójną i wynikającą z krytycznej obserwacji otaczającej autora sytuacji społecznej. Dystopia przyjmuje pesymistyczny osąd zastanego świata, fantastyczna wizja jest zazwyczaj jego hiperboliczną konstatacją, negującą możliwość odmiany w przyszłości zastanego stanu rzeczy.
Powieść dystopijna jako gatunek fikcji spekulatywnej eksploruje struktury społeczne i polityczne. Utopijna fikcja ukazuje scenerię zgodną z etosem autora, mającą różne atrybuty innej rzeczywistości, która ma przemawiać do czytelników. Dystopijna fikcja oferuje coś przeciwnego: przedstawienie scenerii, która całkowicie nie zgadza się z etosem autora. Niektóre powieści łączą oba gatunki, często jako metafora różnych kierunków, które ludzkość może obrać w zależności od swoich wyborów, kończąc na jednej z dwóch możliwych przyszłości. Zarówno utopie, jak i dystopie są powszechnie spotykane w science fiction i innych rodzajach spekulatywnej fikcji.
Ponad 400 utopijnych dzieł w języku angielskim zostało opublikowanych przed rokiem 1900, a ponad tysiąc innych ukazało się w XX wieku. Wzrost ten jest częściowo związany ze wzrostem popularności gatunku fiction, science fiction i bardziej ogólnie Young Adult fiction, ale także ze zmianami społecznymi na większą skalę, które przyniosły świadomość większych problemów społecznych lub globalnych, takich jak technologia, zmiana klimatu i rosnąca populacja ludzka. Niektóre z tych trendów stworzyły odrębne podgatunki, takie jak ekotopia, fikcja klimatyczna, dystopijne powieści Young Adult czy feministyczne powieści dystopijne.
Dystopia to społeczeństwo charakteryzujące się skupieniem się na tym, co jest sprzeczne z etosem autora, takim jak masowe ubóstwo, publiczna nieufność i podejrzliwość, państwo policyjne czy ucisk. Większość autorów dystopii bada co najmniej jeden powód, dla którego tak się dzieje, często jako analogię do podobnych problemów w prawdziwym świecie. Literatura dystopijna jest używana w celu „dostarczenia świeżego spojrzenia na problematyczne praktyki społeczne i polityczne, które w innym przypadku mogłyby zostać uznane za oczywiste lub uznane za naturalne i nieuniknione”. Niektóre dystopie twierdzą, że są utopiami. “Erewhon” Samuela Butlera może być postrzegany jako dystopia ze względu na sposób, w jaki chorzy są karani jako przestępcy, a złodzieje są „leczeni” w szpitalach, co mieszkańcy Erewhonu uważają za naturalne i słuszne, tj. Utopijne (jak wyszydzono w Kandydacie Woltera).
Powieść dystopijna jako gatunek fikcji spekulatywnej eksploruje struktury społeczne i polityczne. Utopijna fikcja ukazuje scenerię zgodną z etosem autora, mającą różne atrybuty innej rzeczywistości, która ma przemawiać do czytelników. Dystopijna fikcja oferuje coś przeciwnego: przedstawienie scenerii, która całkowicie nie zgadza się z etosem autora. Niektóre powieści łączą oba gatunki, często jako metafora różnych kierunków, które ludzkość może obrać w zależności od swoich wyborów, kończąc na jednej z dwóch możliwych przyszłości. Zarówno utopie, jak i dystopie są powszechnie spotykane w science fiction i innych rodzajach spekulatywnej fikcji.
Ponad 400 utopijnych dzieł w języku angielskim zostało opublikowanych przed rokiem 1900, a ponad tysiąc innych ukazało się w XX wieku. Wzrost ten jest częściowo związany ze wzrostem popularności gatunku fiction, science fiction i bardziej ogólnie Young Adult fiction, ale także ze zmianami społecznymi na większą skalę, które przyniosły świadomość większych problemów społecznych lub globalnych, takich jak technologia, zmiana klimatu i rosnąca populacja ludzka. Niektóre z tych trendów stworzyły odrębne podgatunki, takie jak ekotopia, fikcja klimatyczna, dystopijne powieści Young Adult czy feministyczne powieści dystopijne.
Dystopia to społeczeństwo charakteryzujące się skupieniem się na tym, co jest sprzeczne z etosem autora, takim jak masowe ubóstwo, publiczna nieufność i podejrzliwość, państwo policyjne czy ucisk. Większość autorów dystopii bada co najmniej jeden powód, dla którego tak się dzieje, często jako analogię do podobnych problemów w prawdziwym świecie. Literatura dystopijna jest używana w celu „dostarczenia świeżego spojrzenia na problematyczne praktyki społeczne i polityczne, które w innym przypadku mogłyby zostać uznane za oczywiste lub uznane za naturalne i nieuniknione”. Niektóre dystopie twierdzą, że są utopiami. “Erewhon” Samuela Butlera może być postrzegany jako dystopia ze względu na sposób, w jaki chorzy są karani jako przestępcy, a złodzieje są „leczeni” w szpitalach, co mieszkańcy Erewhonu uważają za naturalne i słuszne, tj. Utopijne (jak wyszydzono w Kandydacie Woltera).
1. Polska powieść dystopijna
Spośród współczesnych polskich autorów literatury dystopijnej wyróżnia się wydana w 2021 roku polska powieść dystopijna. Powieść pokazuje świat w którym ludzie żyjący w na pozór idealnym świecie tworzą podziemny ruch mający na celu zniszczenie "dyktatury szczęścia".
2. "Opowieść podręcznej - Margaret Atwood
Opowieść podręcznej (ang. The Handmaid’s Tale) to powieść kanadyjskiej pisarki Margaret Atwood wydana w 1985 w Toronto w wydawnictwie „McClelland & Stewart”.
Antyutopia utrzymana w konwencji socjologicznej fantastyki naukowej, której akcja toczy się w nieodległej przyszłości w Stanach Zjednoczonych. Książka zdobyła pierwszą w historii Nagrodę im. Arthura C. Clarke’a za najlepszą powieść science fiction opublikowaną w Wielkiej Brytanii. Powieść, feministyczna w wymowie, wiązana jest przez krytyków z reakcją na rządy Ronalda Reagana, republikańskiego prezydenta USA, kiedy to próbowano ograniczyć procesy emancypacyjne. Utwór jest studium psychologicznym młodej kobiety postawionej w ekstremalnej sytuacji życiowej.
Fabuła powieści osadzona jest w niedalekiej przyszłości w Republice Gileadzkiej – państwie powstałym na terenach obecnych Stanów Zjednoczonych. Stworzone przez rasistowsko-nacjonalistyczną organizację terrorystyczną o profilu religijnym – Bank Myśli Synów Jakuba, jest ideologiczną odpowiedzią na wszechogarniającą klęskę ekologiczną, bezpłodność oraz upadek społeczeństwa. Uwięzienie i zabicie prezydenta oraz rozwiązanie Kongresu doprowadziło do upadku legalnego rządu oraz zawieszenia konstytucji. Nowa władza szybko nabrała cech religijnie nastawionej dyktatury wojskowej i zaczęła przekształcać społeczeństwo według nowych zasad, opartych przede wszystkim na Starym Testamencie. Władcy Gileadu, dosłownie odczytując słowa Biblii, hodują rzesze płodnych kobiet na reproduktorki, tytułowe „podręczne”. Podręczną otrzymuje zasłużony towarzysz, który nie może mieć potomstwa w swoim związku małżeńskim. Podczas skomplikowanego rytuału seksualnego podręczna jest zapładniana przez mężczyznę, spoczywając w ramionach jego żony.
Bohaterką powieści jest bezimienna młoda kobieta, schwytana podczas próby ucieczki do Kanady, podczas której zostaje oddzielona od męża Łukasza, a ich córka trafia w nieznane im miejsce. Bohaterka zostaje wysłana do obozu dla podręcznych, a po przeszkoleniu trafia do domu Komendanta i jego żony Sereny Joy. Poznaje tam Nicka, młodego szofera Komendanta, dzięki któremu ma szansę odzyskać utraconą wolność.
Antyutopia utrzymana w konwencji socjologicznej fantastyki naukowej, której akcja toczy się w nieodległej przyszłości w Stanach Zjednoczonych. Książka zdobyła pierwszą w historii Nagrodę im. Arthura C. Clarke’a za najlepszą powieść science fiction opublikowaną w Wielkiej Brytanii. Powieść, feministyczna w wymowie, wiązana jest przez krytyków z reakcją na rządy Ronalda Reagana, republikańskiego prezydenta USA, kiedy to próbowano ograniczyć procesy emancypacyjne. Utwór jest studium psychologicznym młodej kobiety postawionej w ekstremalnej sytuacji życiowej.
Fabuła powieści osadzona jest w niedalekiej przyszłości w Republice Gileadzkiej – państwie powstałym na terenach obecnych Stanów Zjednoczonych. Stworzone przez rasistowsko-nacjonalistyczną organizację terrorystyczną o profilu religijnym – Bank Myśli Synów Jakuba, jest ideologiczną odpowiedzią na wszechogarniającą klęskę ekologiczną, bezpłodność oraz upadek społeczeństwa. Uwięzienie i zabicie prezydenta oraz rozwiązanie Kongresu doprowadziło do upadku legalnego rządu oraz zawieszenia konstytucji. Nowa władza szybko nabrała cech religijnie nastawionej dyktatury wojskowej i zaczęła przekształcać społeczeństwo według nowych zasad, opartych przede wszystkim na Starym Testamencie. Władcy Gileadu, dosłownie odczytując słowa Biblii, hodują rzesze płodnych kobiet na reproduktorki, tytułowe „podręczne”. Podręczną otrzymuje zasłużony towarzysz, który nie może mieć potomstwa w swoim związku małżeńskim. Podczas skomplikowanego rytuału seksualnego podręczna jest zapładniana przez mężczyznę, spoczywając w ramionach jego żony.
Bohaterką powieści jest bezimienna młoda kobieta, schwytana podczas próby ucieczki do Kanady, podczas której zostaje oddzielona od męża Łukasza, a ich córka trafia w nieznane im miejsce. Bohaterka zostaje wysłana do obozu dla podręcznych, a po przeszkoleniu trafia do domu Komendanta i jego żony Sereny Joy. Poznaje tam Nicka, młodego szofera Komendanta, dzięki któremu ma szansę odzyskać utraconą wolność.
3. "Igrzyska śmierci" - Suzanne Collins
Igrzyska śmierci to powieść dla młodzieży z gatunku science-fiction napisana przez Suzanne Collins. Książka jest pierwszą z trzech części serii o tym samym tytule, druga część to W pierścieniu ogniam a trzecia część to Kosogłos.
Akcja rozgrywa się w przyszłości, w totalitarnym państwie Panem powstałym na gruzach zniszczonych licznymi katastrofami Stanów Zjednoczonych. Państwo było podzielone na Kapitol, pełniący rolę stolicy, oraz 13 otaczających go dystryktów, istniejących w celu zaspokajania potrzeb mieszkańców Kapitolu. 74 lata przed rozpoczęciem akcji książki dystrykty zbuntowały się przeciwko władzy i doprowadziły do wybuchu wojny domowej, nazywanej Mrocznymi Dniami. Władze krwawo stłumiły powstanie, a w celu zastraszenia obywateli oraz w celu zapobiegania podobnych zdarzeń w przyszłości, całkowicie zniszczono Trzynasty Dystrykt (najbardziej niebezpieczny, władający bronią atomową, choć ludność dystryktu zdołała przetrwać pod ziemią). Na pamiątkę tych wydarzeń co roku organizowane są Głodowe Igrzyska - krwawe zawody, na które każdy dystrykt ma obowiązek dostarczyć chłopaka i dziewczynę w wieku od 12 do 18 lat wyłonionych podczas tzw. dożynek. Uczestnicy, zwani trybutami, są zamykani na ogromnej arenie kontrolowanej przez Kapitol i zmuszani do walki na śmierć i życie. Nagrodą dla zwycięzcy jest luksusowy dom w Wiosce Zwycięzców i ogromna, jak na warunki dystryktu, pensja od państwa.
Główną bohaterką powieści jest Katniss Everdeen, szesnastoletnia dziewczyna wywodząca się z najbiedniejszego i najbardziej dyskryminowanego Dwunastego Dystryktu. Kiedy jej młodsza siostra, Primrose, zostaje wylosowana do udziału w igrzyskach, Katniss zgłasza się na ochotnika i zajmuje jej miejsce. Drugim trybutem zostaje Peeta Mellark, syn piekarza, który kilka lat wcześniej uratował Katniss i jej rodzinę przed śmiercią głodową. Oboje zostają przewiezieni do Kapitolu i są przygotowywani do udziału w zawodach. Pławią się w luksusie, spożywają regularne i wykwintne posiłki i trenują. W trakcie prezentacji umiejętności Peeta wyznaje, że jest zakochany w Katniss. Wspólnie z Haymitchem Abernathym - zwycięzcą jednej z poprzednich edycji igrzysk i mentorem trybutów z Dwunastego Dystryktu - postanawiają udawać zakochanych, by zapewnić sobie popularność i wsparcie sponsorów.
Akcja rozgrywa się w przyszłości, w totalitarnym państwie Panem powstałym na gruzach zniszczonych licznymi katastrofami Stanów Zjednoczonych. Państwo było podzielone na Kapitol, pełniący rolę stolicy, oraz 13 otaczających go dystryktów, istniejących w celu zaspokajania potrzeb mieszkańców Kapitolu. 74 lata przed rozpoczęciem akcji książki dystrykty zbuntowały się przeciwko władzy i doprowadziły do wybuchu wojny domowej, nazywanej Mrocznymi Dniami. Władze krwawo stłumiły powstanie, a w celu zastraszenia obywateli oraz w celu zapobiegania podobnych zdarzeń w przyszłości, całkowicie zniszczono Trzynasty Dystrykt (najbardziej niebezpieczny, władający bronią atomową, choć ludność dystryktu zdołała przetrwać pod ziemią). Na pamiątkę tych wydarzeń co roku organizowane są Głodowe Igrzyska - krwawe zawody, na które każdy dystrykt ma obowiązek dostarczyć chłopaka i dziewczynę w wieku od 12 do 18 lat wyłonionych podczas tzw. dożynek. Uczestnicy, zwani trybutami, są zamykani na ogromnej arenie kontrolowanej przez Kapitol i zmuszani do walki na śmierć i życie. Nagrodą dla zwycięzcy jest luksusowy dom w Wiosce Zwycięzców i ogromna, jak na warunki dystryktu, pensja od państwa.
Główną bohaterką powieści jest Katniss Everdeen, szesnastoletnia dziewczyna wywodząca się z najbiedniejszego i najbardziej dyskryminowanego Dwunastego Dystryktu. Kiedy jej młodsza siostra, Primrose, zostaje wylosowana do udziału w igrzyskach, Katniss zgłasza się na ochotnika i zajmuje jej miejsce. Drugim trybutem zostaje Peeta Mellark, syn piekarza, który kilka lat wcześniej uratował Katniss i jej rodzinę przed śmiercią głodową. Oboje zostają przewiezieni do Kapitolu i są przygotowywani do udziału w zawodach. Pławią się w luksusie, spożywają regularne i wykwintne posiłki i trenują. W trakcie prezentacji umiejętności Peeta wyznaje, że jest zakochany w Katniss. Wspólnie z Haymitchem Abernathym - zwycięzcą jednej z poprzednich edycji igrzysk i mentorem trybutów z Dwunastego Dystryktu - postanawiają udawać zakochanych, by zapewnić sobie popularność i wsparcie sponsorów.
4. "Niezgodna" - Veronica Roth
Niezgodna to debiutancka powieść amerykańskiej powieściopisarki Veroniki Roth. Powieść jest pierwszą z trylogii "Niezgodna", serii powieści o dystopii osadzonej w Rozbieżnym Wszechświecie. Powieść przedstawia postapokaliptyczną wersję Chicago i podąża za Beatrice "Tris" Prior, która bada swoją tożsamość w społeczeństwie, które definiuje swoich obywateli przez ich społeczne i osobowościowe powiązania z pięcioma frakcjami. U podstaw akcji i głównej fabuły skoncentrowanej na dystopii leży romantyczny wątek relacji pomiędzy Tris i jednym z jej instruktorów z frakcji Nieustraszonych, nazywanym Four.
W postapokaliptycznym Chicago ocaleni są podzieleni na pięć frakcji: Abnegacja, bezinteresowność; Amity, spokój; Szczerość, uczciwość; Nieustraszony, odwaga i Erudyta, inteligencja. Wszyscy 16-latkowie są testowani w celu określenia frakcji, która najbardziej im odpowiada, a podczas Ceremonii Wyboru wybierają własną frakcję. Ci, którzy nie ukończyli inicjacji, stają się „Bezfrakcyjni” i żyją na ulicach jako wyrzutki.
Główna bohaterka, 16-letnia Beatrice Prior, nie może dokonać wyboru przed przystąpieniem do testu. Jej niejednoznaczne wyniki testów (Abnegation, Dauntless i Erudite) oznaczyły ją jako „Niezgodną”, a administrator testu, Tori, ostrzega ją, by nigdy nikomu o tym nie mówiła. Cierpiąc z powodu swojej przyszłości, Beatrice postanawia opuścić Abnegację, swoją krew i dołączyć do Nieustraszonych. Jej brat Caleb wybiera Erudytę.
W postapokaliptycznym Chicago ocaleni są podzieleni na pięć frakcji: Abnegacja, bezinteresowność; Amity, spokój; Szczerość, uczciwość; Nieustraszony, odwaga i Erudyta, inteligencja. Wszyscy 16-latkowie są testowani w celu określenia frakcji, która najbardziej im odpowiada, a podczas Ceremonii Wyboru wybierają własną frakcję. Ci, którzy nie ukończyli inicjacji, stają się „Bezfrakcyjni” i żyją na ulicach jako wyrzutki.
Główna bohaterka, 16-letnia Beatrice Prior, nie może dokonać wyboru przed przystąpieniem do testu. Jej niejednoznaczne wyniki testów (Abnegation, Dauntless i Erudite) oznaczyły ją jako „Niezgodną”, a administrator testu, Tori, ostrzega ją, by nigdy nikomu o tym nie mówiła. Cierpiąc z powodu swojej przyszłości, Beatrice postanawia opuścić Abnegację, swoją krew i dołączyć do Nieustraszonych. Jej brat Caleb wybiera Erudytę.
5. "Droga" - Cormac McCarthy
Droga (ang. The Road) to powieść Cormaca McCarthy’ego opublikowana w 2006 roku. Utwór opowiada o podróży mężczyzny i jego małego syna poprzez postapokaliptyczny obszar dawnych Stanów Zjednoczonych.
Głównymi bohaterami są Ojciec i Chłopiec walczący o przetrwanie 10 lat po nieokreślonym, niszczycielskim kataklizmie, który zamienił Amerykę Północną w pustkowie bez roślin, zwierząt i słońca. Ludzie, którzy przetrwali kataklizm, zmuszeni są do szukania jedzenia w odpadkach lub kanibalizmu. Ojciec wraz z Chłopcem udają się w podróż na południe w nadziei, że tam będzie cieplej. Po drodze usiłują przeżyć, szukając schronienia, żywności i paliwa, starając się jednocześnie zachować człowieczeństwo.
Głównymi bohaterami są Ojciec i Chłopiec walczący o przetrwanie 10 lat po nieokreślonym, niszczycielskim kataklizmie, który zamienił Amerykę Północną w pustkowie bez roślin, zwierząt i słońca. Ludzie, którzy przetrwali kataklizm, zmuszeni są do szukania jedzenia w odpadkach lub kanibalizmu. Ojciec wraz z Chłopcem udają się w podróż na południe w nadziei, że tam będzie cieplej. Po drodze usiłują przeżyć, szukając schronienia, żywności i paliwa, starając się jednocześnie zachować człowieczeństwo.
6. "Miasto i miasto" - China Miéville
Miasto i miasto (ang. The City & The City) to powieść angielskiego pisarza China Miéville z pogranicza thilleru, science-fiction i weird fiction.
Miasta Besźel i Ul Qoma, położone w fikcyjnym europejskim kraju, istnieją fizycznie w tej samej przestrzeni, lecz z przyczyn historycznych wzajemnie się ignorują. Inne są budynki, języki, ludzie inaczej się ubierają, a nawet chodzą. Dostrzeganie ludzi i rzeczy należących do tego „drugiego” miasta jest uważane za najpoważniejsze przestępstwo. Inspektor Tyador Borlú z Brygady Najpoważniejszych Zbrodni w Besźel bada morderstwo Mahalii Geary, zagranicznej studentki, znalezionej na ulicy ze zniekształconą twarzą. Wkrótce dowiaduje się, że ofiara była zamieszana w polityczne i kulturowe zawirowania między Besźel i Ul Qoma. Śledztwo zaczyna się w Besźel, potem przenosi się Ul Qomy, a ostatecznie doprowadza śledczego do zmierzenia się z legendą Orciny, trzeciego miasta ponoć istniejącego gdzieś między Besźel i Ul Qoma.
Miasta Besźel i Ul Qoma, położone w fikcyjnym europejskim kraju, istnieją fizycznie w tej samej przestrzeni, lecz z przyczyn historycznych wzajemnie się ignorują. Inne są budynki, języki, ludzie inaczej się ubierają, a nawet chodzą. Dostrzeganie ludzi i rzeczy należących do tego „drugiego” miasta jest uważane za najpoważniejsze przestępstwo. Inspektor Tyador Borlú z Brygady Najpoważniejszych Zbrodni w Besźel bada morderstwo Mahalii Geary, zagranicznej studentki, znalezionej na ulicy ze zniekształconą twarzą. Wkrótce dowiaduje się, że ofiara była zamieszana w polityczne i kulturowe zawirowania między Besźel i Ul Qoma. Śledztwo zaczyna się w Besźel, potem przenosi się Ul Qomy, a ostatecznie doprowadza śledczego do zmierzenia się z legendą Orciny, trzeciego miasta ponoć istniejącego gdzieś między Besźel i Ul Qoma.
7. "Więzień labiryntu" - James Dashner
Więzień labiryntu to pierwszy tom dystopijnej trylogii amerykańskiego autora Jamesa Dashnera.
Thomas budzi się w metalowej windzie, która prowadzi go do Strefy. Nie pamięta, kim jest ani jak się tam dostał. Stopniowo odkrywa, że Polana jest prowadzona przez dwóch chłopców: Alby'ego, przywódcę i Newta, drugiego dowódcę, którzy utrzymują porządek, egzekwując proste, ale skuteczne zasady. Skrzynia windy wychodzi spod ziemi raz w tygodniu i dostarcza nową żywność, narzędzia, lekarstwa, a czasem broń. Każdego miesiąca nowy chłopiec, który nie pamięta niczego poza jego imieniem, znajduje się w tej skrzyni z windą.
Polanę otacza kwadrat o ścianach o wysokości czterech mil wykonanych z betonu. W ścianach są otwory, które co noc zasuwają się jak drzwi. Za ścianami znajduje się Labirynt, labirynt wysokich betonowych ścian pokrytych bluszczem, który zmienia się każdego dnia. Labirynt jest domem dla dziwnych, śmiercionośnych stworzeń, zwanych Bóldożercami. Niewiele o nich wiadomo. Streferzy starają się pozostać przy życiu, a także „rozwiązać” Labirynt, wyznaczając „biegaczy”, aby przebiegli przez niego tak szybko, jak to możliwe, podczas gdy śledzą ruchy ścian i próbują znaleźć wyjście do ucieczki.
Thomas budzi się w metalowej windzie, która prowadzi go do Strefy. Nie pamięta, kim jest ani jak się tam dostał. Stopniowo odkrywa, że Polana jest prowadzona przez dwóch chłopców: Alby'ego, przywódcę i Newta, drugiego dowódcę, którzy utrzymują porządek, egzekwując proste, ale skuteczne zasady. Skrzynia windy wychodzi spod ziemi raz w tygodniu i dostarcza nową żywność, narzędzia, lekarstwa, a czasem broń. Każdego miesiąca nowy chłopiec, który nie pamięta niczego poza jego imieniem, znajduje się w tej skrzyni z windą.
Polanę otacza kwadrat o ścianach o wysokości czterech mil wykonanych z betonu. W ścianach są otwory, które co noc zasuwają się jak drzwi. Za ścianami znajduje się Labirynt, labirynt wysokich betonowych ścian pokrytych bluszczem, który zmienia się każdego dnia. Labirynt jest domem dla dziwnych, śmiercionośnych stworzeń, zwanych Bóldożercami. Niewiele o nich wiadomo. Streferzy starają się pozostać przy życiu, a także „rozwiązać” Labirynt, wyznaczając „biegaczy”, aby przebiegli przez niego tak szybko, jak to możliwe, podczas gdy śledzą ruchy ścian i próbują znaleźć wyjście do ucieczki.
8. "Uległość' - Michel Houellebecq
Uległość to dystopijna powieść autorstwa francuskiego pisarza Michela Houellebecqa z elementami fikcji politycznej. Akcja powieści toczy się w 2022 roku, gdzie prezydentem zostaje muzułmanin Mohammed Ben Abbes należący do Bractwa Muzułmańskiego, który zamienia Francję w kraj wyznaniowy. Ben-Abbes wygrywa wybory i zostaje prezydentem Francji. Pacyfikuje kraj i wprowadza gruntowne zmiany w prawie francuskim, prywatyzując Sorbonę, a tym samym zwalniając François z pełną emeryturą, ponieważ teraz tylko muzułmanie mogą tam uczyć. Kończy także równość płci, pozwalając na poligamię. Kilku gorszych intelektualnie kolegów François, po przejściu na islam, znajduje dobrą pracę i zawiera aranżowane małżeństwa z atrakcyjnymi młodymi żonami. Nowy prezydent prowadzi kampanię na rzecz rozszerzenia Unii Europejskiej o Afrykę Północną w celu uczynienia z niej nowego Cesarstwa Rzymskiego, na czele z teraz zislamizowaną Francją.
9. "Człowiek z Wysokiego Zamku" - Philip K. Dick
Człowiek z Wysokiego Zamku to powieść science fiction Philipa K. Dicka. Dzieło należy do gatunku historia alternatywna. W powieści przeplatają się trzy równoległe światy: świat powieści Dicka, świat stworzony przez występującego w książce pisarza – Hawthorne’a Abendsena (autora Utyje szarańcza) – oraz – przez chwilę – nasz świat.
Akcja powieści rozgrywa się w drugiej połowie XX wieku alternatywnego świata na Zachodnim Wybrzeżu w Stanach Zjednoczonych. Po przegranej drugiej wojnie światowej ta część Ameryki znalazła się w japońskiej strefie wpływów politycznych. Świat rządzony jest przez zwycięskie państwa Osi, natomiast przedstawiciele podbitych narodów w większości pełnią rolę służących. USA znajdują się częściowo pod okupacją niemiecko-japońską, środkowe Stany są strefą buforową, zależną od obu mocarstw. Europa i Afryka zostały podbite przez Rzeszę, a Rosjanie (i inni Słowianie) zepchnięci za Kaukaz. Popularna (choć zakazana w Rzeszy) książka Abendsena Utyje szarańcza (w oryg. The Grasshopper Lies Heavy, tytuł pochodzi z księgi Koheleta) przedstawia alternatywną historię świata, w której państwa Osi przegrały (w roku 1948), Roosevelt nie wystartował po raz trzeci w wyborach, Churchill nadal (w roku 1962) rządzi Wielką Brytanią, a USA utrzymują stosunki handlowe z Chinami Czang Kaj-szeka.
Akcja powieści rozgrywa się w drugiej połowie XX wieku alternatywnego świata na Zachodnim Wybrzeżu w Stanach Zjednoczonych. Po przegranej drugiej wojnie światowej ta część Ameryki znalazła się w japońskiej strefie wpływów politycznych. Świat rządzony jest przez zwycięskie państwa Osi, natomiast przedstawiciele podbitych narodów w większości pełnią rolę służących. USA znajdują się częściowo pod okupacją niemiecko-japońską, środkowe Stany są strefą buforową, zależną od obu mocarstw. Europa i Afryka zostały podbite przez Rzeszę, a Rosjanie (i inni Słowianie) zepchnięci za Kaukaz. Popularna (choć zakazana w Rzeszy) książka Abendsena Utyje szarańcza (w oryg. The Grasshopper Lies Heavy, tytuł pochodzi z księgi Koheleta) przedstawia alternatywną historię świata, w której państwa Osi przegrały (w roku 1948), Roosevelt nie wystartował po raz trzeci w wyborach, Churchill nadal (w roku 1962) rządzi Wielką Brytanią, a USA utrzymują stosunki handlowe z Chinami Czang Kaj-szeka.
10. "Podziemny krąg" - Chuck Palahniuk
Podziemny krąg to powieść amerykańskiego autora Chucka Palahniuka. Fabuła koncentruje się wokół bezimiennego narratora, który toczy walkę ze swoim (stale rosnącym) dyskomfortem, wywołanym przez konsumpcjonizm i wzór mężczyzny zagnieżdżony w amerykańskiej kulturze. Próbując się temu przeciwstawić, w ramach radykalnej formy psychoterapii tworzy działający w podziemiu klub walki. Książka skupia się na bezimiennym narratorze, który nienawidzi swojej pracy i swojego życia. Pracuje on dla, również nienazwanej, firmy motoryzacyjnej. Jego zadanie polega na stosowaniu wzoru (liczba samochodów w obiegu razy prawdopodobieństwo wypadku razy średni koszt ugody pozasądowej), który mówi jego pracodawcy, czy wycofanie z rynku danego modelu będzie tańsze, czy droższe od (obiektywnie nieuczciwego) zatajenia wady fabrycznej. W tym samym czasie zaczyna być coraz bardziej zawiedziony propagowanym przez media konsumpcyjnym stylem życia, który pochłonął jego życie, zmuszając go do identyfikowania siebie z meblami, ubraniami i innymi posiadanymi przedmiotami. Związane z tym niezadowolenie połączone z jego służbowymi podróżami pomiędzy strefami czasowymi spowodowało, że zaczął cierpieć na chroniczną bezsenność.
11. "Ubik" - Philip K. Dick
Ubik to powieść science fiction autorstwa Philipa K. Dicka. Akcja powieści dzieje się w Federacji Północnoamerykańskiej, w futurystycznej wersji roku 1992, gdzie technika jest tak zaawansowana, że pozwala cywilom latać na Księżyc, a zdolności psioniczne są powszechnie uważane za realne. Protagonista, Joe Chip pracuje dla korporacji Glena Runcitera, zatrudniającej ludzi ze zdolnościami do blokowania pewnych paranormalnych mocy (np. antytelepatów, którzy potrafią powstrzymać telepatę przed czytaniem umysłu klienta). Mimo wysokiej pensji i dobrej pozycji w firmie (decyduje o zatrudnianiu nowych inercjałów) jest zadłużony i nieszczęśliwy. Runciter prowadzi korporację wraz ze zmarłą żoną Ellą, utrzymywaną w stanie półżycia, pozwalającym na ograniczoną komunikację ze światem.
Gdy magnat biznesowy Stanton Mick wynajmuje firmę Runcitera do ochrony jego obiektów na Księżycu przed psionikami z największej na świecie agencji Raya Hollisa, Runciter przydziela do tego zadania wszystkich dostępnych pracowników, włącznie z nowo zatrudnioną przez Joego Pat Conley, tajemniczą młodą kobietą posiadającą niezwykłą zdolność do zmieniania przeszłości.
Gdy Runciter i Chip wraz z inercjałami docierają do księżycowej bazy Micka, orientują się, że zlecenie jest pułapką, prawdopodobnie zastawioną przez Hollisa. W wybuchu ginie Runciter. Grupa pośpiesznie wraca na Ziemię, aby umieścić go w moratorium (zakładzie przechowującym półżywych ludzi). Grupa zaczyna doświadczać dziwnych zmian w sposobie upływania czasu: rzeczy takie jak mleko czy papierosy zaczynają bardzo szybko się psuć, wytwory techniki przybierają dawniejsze formy (nowoczesny samochód staje się automobilem z lat dwudziestych). Na monetach i w telewizorze pojawia się twarz Runcitera. Wiadomości, jakie wysyła sugerują, że to Runciter przeżył, a pozostali członkowie grupy leżą w moratorium. Osoby, które odłączają się od pozostałych zostają znalezione martwe, w stanie niemal całkowitego rozkładu. Otaczająca bohaterów rzeczywistość stopniowo cofa się w czasie aż do roku 1939.
Joe otrzymuje anonimowo paczkę z Ubikiem – środkiem chroniącym przed cofaniem się w czasie. Ostatecznie Joe Chip dowiaduje się, że Runciter jako jedyny przetrwał eksplozję na Księżycu, a jego wiadomości są rezultatem prób nawiązania kontaktu z półżywymi pracownikami. Cofający się świat, w którym się znajdują, jest wytworem Jory'ego Millera, półżywego, który odbiera siłę życiową innym, aby przedłużyć swoją własną egzystencję (czas półżycia jest ograniczony). Spośród bohaterów tylko Joe Chip, dzięki pomocy Elli Runciter i przysłanemu przez nią Ubikowi, pozostaje półżywy. Ella, która wkrótce reinkarnuje, prosi go, żeby zajął jej miejsce, jako doradca Glena i obrońca pozostałych półżywych. Glen Runciter znajduje kilka monet z twarzą Joe Chipa i uznaje, że to „dopiero początek”.
Gdy magnat biznesowy Stanton Mick wynajmuje firmę Runcitera do ochrony jego obiektów na Księżycu przed psionikami z największej na świecie agencji Raya Hollisa, Runciter przydziela do tego zadania wszystkich dostępnych pracowników, włącznie z nowo zatrudnioną przez Joego Pat Conley, tajemniczą młodą kobietą posiadającą niezwykłą zdolność do zmieniania przeszłości.
Gdy Runciter i Chip wraz z inercjałami docierają do księżycowej bazy Micka, orientują się, że zlecenie jest pułapką, prawdopodobnie zastawioną przez Hollisa. W wybuchu ginie Runciter. Grupa pośpiesznie wraca na Ziemię, aby umieścić go w moratorium (zakładzie przechowującym półżywych ludzi). Grupa zaczyna doświadczać dziwnych zmian w sposobie upływania czasu: rzeczy takie jak mleko czy papierosy zaczynają bardzo szybko się psuć, wytwory techniki przybierają dawniejsze formy (nowoczesny samochód staje się automobilem z lat dwudziestych). Na monetach i w telewizorze pojawia się twarz Runcitera. Wiadomości, jakie wysyła sugerują, że to Runciter przeżył, a pozostali członkowie grupy leżą w moratorium. Osoby, które odłączają się od pozostałych zostają znalezione martwe, w stanie niemal całkowitego rozkładu. Otaczająca bohaterów rzeczywistość stopniowo cofa się w czasie aż do roku 1939.
Joe otrzymuje anonimowo paczkę z Ubikiem – środkiem chroniącym przed cofaniem się w czasie. Ostatecznie Joe Chip dowiaduje się, że Runciter jako jedyny przetrwał eksplozję na Księżycu, a jego wiadomości są rezultatem prób nawiązania kontaktu z półżywymi pracownikami. Cofający się świat, w którym się znajdują, jest wytworem Jory'ego Millera, półżywego, który odbiera siłę życiową innym, aby przedłużyć swoją własną egzystencję (czas półżycia jest ograniczony). Spośród bohaterów tylko Joe Chip, dzięki pomocy Elli Runciter i przysłanemu przez nią Ubikowi, pozostaje półżywy. Ella, która wkrótce reinkarnuje, prosi go, żeby zajął jej miejsce, jako doradca Glena i obrońca pozostałych półżywych. Glen Runciter znajduje kilka monet z twarzą Joe Chipa i uznaje, że to „dopiero początek”.
12. "Czarne oceany" - Jacek Dukaj
Czarne oceany to powieść napisana w 2001 roku przez Jacka Dukaja, polskiego pisarza science fiction. Powieść wpisuje się w gatunek hard science fiction, opisujący Ziemię pod koniec XXI wieku w obliczu technologicznej osobliwości. Akcja utworu rozgrywa się ok. 2060 roku w USA, w okresie prowadzonych przez komputery wojen ekonomicznych; bohaterem powieści jest Nicolas Hunt, lobbysta zaangażowany w projekt badający zjawisko telepatii.
Jest rok około 2060. Stany Zjednoczone są nadal wiodącą potęgą, ale mocarstwa europejskie i azjatyckie są tuż za nim. Technologia rozwinęła się, a implanty biotechnologiczne umożliwiają ludziom kontrolę nad komputerami za pośrednictwem interfejsów mózg-komputer. Powszechne jest pełne zanurzenie w wirtualnej rzeczywistości, podobnie jak „Orto Virtual Reality” - mieszanie wirtualnej rzeczywistości z naszą rzeczywistością w postaci rzeczywistości rozszerzonej. Znaczna część elity jest również zmodyfikowana genetycznie, a sztuczna inteligencja jest coraz bardziej powszechna. Pod wieloma względami jest to mroczny, cyberpunkowy świat.
Główny bohater, Nicholas Hunt, jest amerykańskim politykiem i lobbystą, ściśle związanym z niektórymi gałęziami tajnych badań wojskowych, w tym z działaniami paranormalnymi. Nie jest bohaterem: jak sam o nim mówi Dukaj, jest „cynicznym, egoistycznym biurokratą, którego główną motywacją do podejmowania wszelkich decyzji zawodowych jest, jak się wydaje, zasłanianie sobie tyłka”. Obecnie przegrał wewnętrzną walkę o władzę i ma nadzorować coś, co wydaje się być ślepym zaułkiem, skromnym projektem. Wkrótce jednak jego projekt zaczyna zyskiwać na znaczeniu, ponieważ naukowcy badają pewne obiecujące teorie z pogranicza memetyki i telepatii, w tym badanie potencjalnych form życia, które wykorzystywałyby memy tak samo, jak my używamy genów, i rozwijają nowe nauki, takie jak psychomemetyka.
Nagle ma miejsce dziwny kataklizm, w wyniku którego miliony ludzi na całym świecie oszalały, a wiele gęsto zaludnionych obszarów staje się strefą zakazaną. Czy to inwazja obcych? Wynik eksperymentu wojskowego czy korporacyjnego? Nowy krok w ewolucji człowieka? A może widzimy bolesną transformację w post-technologiczny świat osobliwości? Nicholas Hunt nie jest pewien, ale wie jedno: trwa wyścig szczurów i zrobi wszystko, co konieczne, aby przeżyć.
Jest rok około 2060. Stany Zjednoczone są nadal wiodącą potęgą, ale mocarstwa europejskie i azjatyckie są tuż za nim. Technologia rozwinęła się, a implanty biotechnologiczne umożliwiają ludziom kontrolę nad komputerami za pośrednictwem interfejsów mózg-komputer. Powszechne jest pełne zanurzenie w wirtualnej rzeczywistości, podobnie jak „Orto Virtual Reality” - mieszanie wirtualnej rzeczywistości z naszą rzeczywistością w postaci rzeczywistości rozszerzonej. Znaczna część elity jest również zmodyfikowana genetycznie, a sztuczna inteligencja jest coraz bardziej powszechna. Pod wieloma względami jest to mroczny, cyberpunkowy świat.
Główny bohater, Nicholas Hunt, jest amerykańskim politykiem i lobbystą, ściśle związanym z niektórymi gałęziami tajnych badań wojskowych, w tym z działaniami paranormalnymi. Nie jest bohaterem: jak sam o nim mówi Dukaj, jest „cynicznym, egoistycznym biurokratą, którego główną motywacją do podejmowania wszelkich decyzji zawodowych jest, jak się wydaje, zasłanianie sobie tyłka”. Obecnie przegrał wewnętrzną walkę o władzę i ma nadzorować coś, co wydaje się być ślepym zaułkiem, skromnym projektem. Wkrótce jednak jego projekt zaczyna zyskiwać na znaczeniu, ponieważ naukowcy badają pewne obiecujące teorie z pogranicza memetyki i telepatii, w tym badanie potencjalnych form życia, które wykorzystywałyby memy tak samo, jak my używamy genów, i rozwijają nowe nauki, takie jak psychomemetyka.
Nagle ma miejsce dziwny kataklizm, w wyniku którego miliony ludzi na całym świecie oszalały, a wiele gęsto zaludnionych obszarów staje się strefą zakazaną. Czy to inwazja obcych? Wynik eksperymentu wojskowego czy korporacyjnego? Nowy krok w ewolucji człowieka? A może widzimy bolesną transformację w post-technologiczny świat osobliwości? Nicholas Hunt nie jest pewien, ale wie jedno: trwa wyścig szczurów i zrobi wszystko, co konieczne, aby przeżyć.
13. "Rok 1984" - George Orwell
Rok 1984 to futurystyczna dystopia o licznych podtekstach politycznych, napisana przez George’a Orwella.
Głównym bohaterem powieści jest Winston Smith, mężczyzna w średnim wieku, członek Zewnętrznej Partii, pracownik Ministerstwa Prawdy. Zajmuje się on ciągłym „aktualizowaniem” prasy. Do jego obowiązków należy między innymi usuwanie nazwisk ewaporowanych osób, poprawianie błędnych prognoz rządu (tak, aby jego przewidywania wydawały się trafne), wymazywanie niespełnionych obietnic rządu czy nawet pisanie od nowa całych artykułów, jeżeli są w całości niezgodne z „rzeczywistością”.
Winston, rozczarowany swoim życiem i dostrzegający szaleństwo systemu, stara się dociec, czy to, co mówi Partia, jest prawdą i czy to, co robi, ma jakikolwiek sens. Swój cichy bunt rozpoczyna od poważnej myślozbrodni – w kupionym w dzielnicy proli zeszycie zapisuje swoje myśli. Notatka z niewinnego opisu obejrzanego dzień wcześniej filmu zamienia się w deklarację nienawiści do Wielkiego Brata. W późniejszym czasie Winston niejednokrotnie dopuszcza się myślozbrodni. Któregoś dnia poznaje Julię – młodą pracownicę innego działu Ministerstwa Prawdy. Zakochują się w sobie, współżyją ze sobą w ukryciu – takie uczucia jak miłość, lojalność czy przyjaźń są zabronione. Razem buntują się przeciwko Partii. Za pośrednictwem O’Briena, członka Partii Wewnętrznej, domniemanego członka Braterstwa, wchodzą w posiadanie tajemniczej Księgi autorstwa Goldsteina, znienawidzonego wroga Partii, postaci ukazywanej przez propagandę i plotki jako swoiste przeciwieństwo Wielkiego Brata.
Ponadto Winston dopuszcza się następujących zbrodni: odwiedza dzielnice proli, rozmawia z prolami, opuszcza na kilka godzin Londyn. Za każde z tych przestępstw grozi ewaporacja. Ostatecznie Winston ponosi klęskę – zostaje aresztowany, poddany śledztwu, w czasie którego przyznaje się do winy. Jest to jednak tylko wstęp, gdyż ostatecznym celem śledztwa nie jest udowodnienie winy (która i tak jest oczywista), a „przebudowa” świadomości skazanego (pranie mózgu). Ostateczną klęską Winstona jest zdradzenie Julii, a przypływ miłości do Wielkiego Brata, który czuje po wyjściu z Ministerstwa Miłości, jest triumfem śledczych.
Świat w Roku 1984 jest podzielony na trzy walczące ze sobą nieustannie supermocarstwa. Państwom tym, walczącym o wielki obszar obfitujący w potencjalnych niewolników i zasoby naturalne (część Afryki, Indie, Azja Południowo-wschodnia i Bliski Wschód), wcale nie zależy na pokoju, gdyż dzięki wojnie utrzymać można status quo wewnątrz. Dla każdego mocarstwa wojna jest po to, aby uzasadniać obywatelom konieczność istnienia reżimu, który chroni przed hordami sąsiadów. Walczą o tereny sporne, aby spożytkować ich zasoby na dalsze prowadzenie wojny. Popełniane są zbrodnie wojenne. Bitwy są prawdziwe, ale kampanie prowadzone tak, aby samemu nie zwyciężyć. Wojna uzasadnia także ogólnie panującą nędzę (połowa Oceanii chodzi bez butów, żyletki są towarem luksusowym, a przydział czekolady spada) i marną jakość tych towarów, które są dostępne.
Źródła: Dystopia / Wikipedia
Głównym bohaterem powieści jest Winston Smith, mężczyzna w średnim wieku, członek Zewnętrznej Partii, pracownik Ministerstwa Prawdy. Zajmuje się on ciągłym „aktualizowaniem” prasy. Do jego obowiązków należy między innymi usuwanie nazwisk ewaporowanych osób, poprawianie błędnych prognoz rządu (tak, aby jego przewidywania wydawały się trafne), wymazywanie niespełnionych obietnic rządu czy nawet pisanie od nowa całych artykułów, jeżeli są w całości niezgodne z „rzeczywistością”.
Winston, rozczarowany swoim życiem i dostrzegający szaleństwo systemu, stara się dociec, czy to, co mówi Partia, jest prawdą i czy to, co robi, ma jakikolwiek sens. Swój cichy bunt rozpoczyna od poważnej myślozbrodni – w kupionym w dzielnicy proli zeszycie zapisuje swoje myśli. Notatka z niewinnego opisu obejrzanego dzień wcześniej filmu zamienia się w deklarację nienawiści do Wielkiego Brata. W późniejszym czasie Winston niejednokrotnie dopuszcza się myślozbrodni. Któregoś dnia poznaje Julię – młodą pracownicę innego działu Ministerstwa Prawdy. Zakochują się w sobie, współżyją ze sobą w ukryciu – takie uczucia jak miłość, lojalność czy przyjaźń są zabronione. Razem buntują się przeciwko Partii. Za pośrednictwem O’Briena, członka Partii Wewnętrznej, domniemanego członka Braterstwa, wchodzą w posiadanie tajemniczej Księgi autorstwa Goldsteina, znienawidzonego wroga Partii, postaci ukazywanej przez propagandę i plotki jako swoiste przeciwieństwo Wielkiego Brata.
Ponadto Winston dopuszcza się następujących zbrodni: odwiedza dzielnice proli, rozmawia z prolami, opuszcza na kilka godzin Londyn. Za każde z tych przestępstw grozi ewaporacja. Ostatecznie Winston ponosi klęskę – zostaje aresztowany, poddany śledztwu, w czasie którego przyznaje się do winy. Jest to jednak tylko wstęp, gdyż ostatecznym celem śledztwa nie jest udowodnienie winy (która i tak jest oczywista), a „przebudowa” świadomości skazanego (pranie mózgu). Ostateczną klęską Winstona jest zdradzenie Julii, a przypływ miłości do Wielkiego Brata, który czuje po wyjściu z Ministerstwa Miłości, jest triumfem śledczych.
Świat w Roku 1984 jest podzielony na trzy walczące ze sobą nieustannie supermocarstwa. Państwom tym, walczącym o wielki obszar obfitujący w potencjalnych niewolników i zasoby naturalne (część Afryki, Indie, Azja Południowo-wschodnia i Bliski Wschód), wcale nie zależy na pokoju, gdyż dzięki wojnie utrzymać można status quo wewnątrz. Dla każdego mocarstwa wojna jest po to, aby uzasadniać obywatelom konieczność istnienia reżimu, który chroni przed hordami sąsiadów. Walczą o tereny sporne, aby spożytkować ich zasoby na dalsze prowadzenie wojny. Popełniane są zbrodnie wojenne. Bitwy są prawdziwe, ale kampanie prowadzone tak, aby samemu nie zwyciężyć. Wojna uzasadnia także ogólnie panującą nędzę (połowa Oceanii chodzi bez butów, żyletki są towarem luksusowym, a przydział czekolady spada) i marną jakość tych towarów, które są dostępne.
Źródła: Dystopia / Wikipedia
