Dywidenda co to jest

Wiadomości giełdowe

Dywidenda (łac. dividendum – rzecz do podziału) to aktywa (najczęściej pieniądze) wypłacane właścicielom (wspólnikom lub akcjonariuszom w zależności od formy prowadzenia spółki kapitałowej) jako wynagrodzenie za udzielenie kapitału.

Procedura wypłaty dywidendy
O wysokości dywidendy i terminie jej wypłaty decyduje walne zgromadzenie w przypadku spółki akcyjnej lub zgromadzenie wspólników w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Warunkami wypłaty dywidendy w spółkach kapitałowych są:
  • zakończenie roku obrotowego (KSH dopuszcza jednak wypłaty akcjonariuszom lub udziałowcom zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy),
  • sporządzenie sprawozdania finansowego, a w jednostkach zobowiązanych do badania sprawozdania również jego zbadanie przez biegłego rewidenta, przy czym opinia biegłego rewidenta musi być co najmniej „bez zastrzeżeń” lub „z zastrzeżeniami”,
  • zatwierdzenie sprawozdania finansowego przez walne zgromadzenie (lub zgromadzenie wspólników),
  • podjęcie decyzji o podziale zysku i wypłacie dywidendy.

Kwota wypłacanej dywidendy nie może w Polsce przekroczyć wysokości zysku netto ostatniego roku obrotowego oraz sumy niepodzielonych zysków z lat poprzednich, a także z kapitału zapasowego lub kapitałów rezerwowych (pod warunkiem, że powstały one z zysku spółki). Ograniczenie to ma na celu ochronę praw kredytodawców spółki tak by w przypadku kłopotów spółki utrudnić właścicielom wyprowadzenie aktywów ze spółki. Limit wyznaczany przez zysk prowadzi często do mylnego stwierdzenia, że „dywidenda jest wypłacana z zysku”.

Formy wypłaty dywidendy
Dywidenda może zostać wypłacona w następujących formach:
  • środki pieniężne,
  • inne aktywa, które podmiot posiada.
  • w formie akcji/udziałów spółki lub podniesienia wartości nominalnej akcji/udziałów.
Ta ostatnia forma ma jedynie skutki podatkowe i nie wpływa w realny sposób na spółkę i jej akcjonariuszy.

Właściwości związane z dywidendą
Wysokość dywidendy wskazuje horyzont spółki na najbliższe miesiące oraz jej plany inwestycyjne. Jeśli zarząd spółki zarekomenduje niższą dywidendę, oznacza to najczęściej kłopoty finansowe spółki. Dlatego zarządy unikają obcinania dywidend zwłaszcza w spółkach publicznych, jako, że wiąże się ze znaczącym spadkiem cen akcji.

Dla spółki giełdowej cena akcji spada o wartość wypłacanej dywidendy w dniu w którym następuje przydzielenie praw do dywidendy.

​Źródło: Wikipedia
Dywidenda - jej pojęcie można ująć jako część zysku przedsiębiorstwa wykazanego w sprawozdaniu finansowym oraz przeznaczonego przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom. Dlatego też warunkiem wypłaty dywidendy przez przedsiębiorstwo jest nie tylko wypracowanie zysku w danym roku obrotowym (potwierdzone sprawozdaniem finansowym), ale także podjęcie uchwały o wypłacie części zysku akcjonariuszom.

Samą dywidendę definiuje się jako część zysku, której spółka nie przeznacza na inwestycje wewnątrz przedsiębiorstwa (w przeciwieństwie do zysków zatrzymanych). Inaczej ujmując, są to płatności o regularnym charakterze, których źródłem są zyski pomniejszone o przewidywane wydatki inwestycyjne spółki.

Akcjonariusz, który decyduje się na zakup akcji danej spółki musi także liczyć się z faktem, iż walne zgromadzenie ma prawo podjęcia innej decyzji o przeznaczeniu zysku przedsiębiorstwa niż wypłata dywidendy. W niektórych przypadkach kwoty te są przeznaczane np. na podwyższenie kapitału zapasowego.

Zysk, który został w danym roku przeznaczony do wypłaty dywidendy akcjonariuszom rozdziela się w stosunku do liczby akcji. Przykładowo, gdy w danym roku 2007 zysk przeznaczony do wypłaty wyniósł 100 000 zł, a liczba akcji wynosi 5000 - na każdą akcję wypłacone zostanie 20 zł. Należy jednak wiedzieć, iż taki sposób naliczania dywidendy dotyczy wszystkich akcji zwykłych. Istnieją także akcje uprzywilejowane, których posiadaczami są najczęściej założyciele spółki - z tego tytułu wypłacana jest wyższa dywidenda.

Polityka dywidendy przedsiębiorstw
O sumie dywidendy jaka zostanie wypłacona, decyzję podejmuje roczne walne zgromadzenie (w przypadku sp. z o.o. są to wspólnicy). Warunki, które muszą zostać spełnione aby dywidenda została wypłacona przedstawiają się następująco:
  • zakończenie roku obrotowego (wyjątkiem są zaliczki mogące wpłynąć na powiększenie zysku)
  • przygotowanie sprawozdania finansowego (jeśli jest taka potrzeba, zbadane przez biegłego rewidenta)
  • akceptacja sprawozdania przez walne zgromadzenie
  • decyzja w sprawie podziału zysku oraz wypłaty dywidendy
Najczęściej dywidenda wypłacana jest w formie pieniężnej, aczkolwiek może być również wydana w formie akcji. Wypłaca się ją z kapitału zapasowego, zysku netto lub niepodzielonych zysków z lat poprzednich. Podjęcie decyzji o wypłacie dywidendy wpływa na pomniejszenie środków, które mogą posłużyć do pokrycia bieżącej działalności firmy lub inwestycji prowadzących do rozwoju spółki. Odnosząc się do Kodeksu spółek handlowych (par. 192 i 348) kwota zysku jaką planuje się przekazać do podziału między wspólników nie może przekroczyć zysku za ostatni rok obrotowy powiększonego o kwoty powierzone na fundusze rezerwowe w latach ubiegłych i pomniejszone o doznaną stratę oraz kwoty przelane na te fundusze, które nie mogą być skierowane na wypłatę dywidendy. Polityka dywidendy wyznacza stopę zysku zatrzymanego. Zwiększenie się wskaźnika zysków zatrzymanych jest następstwem zmniejszenia sum dochodu netto wypłacanych w postaci dywidend. Skutkiem takiego działania jest polepszenie się zrównoważonego rozwoju poprzez wzrost wewnętrznie wygenerowanego zysku. (Kołosowska, Tokarski, Tokarski, Chojnacka 2006: 55–56)

Wyróżniamy kilka strategii wypłat dywidendy ze względu na ich wielkość oraz cykliczność (M. Sierpińska 1999):
  • stałej wielkości
  • stałej stopy wypłat
  • nadwyżkową
  • docelowej stopy wypłat
  • stuprocentowej stopy wypłat
  • zerowej stopy wypłat

Formy finansowani dywidend wypłacanych akcjonariuszom
Dywidenda najczęściej wypłacana jest w formie gotówki znajdującej się w zasobach przedsiębiorstwa, rzadziej zdarza się wydanie jej w formie akcji. W związku z tym występuje problem powiązania zysku netto (czynnika decydującego o fakcie wypłaty gotówki i jej wielkości) oraz wartości pozycji gotówkowych, wydawanych fizycznie. (P. Waśniewski 2013)

Zysk netto nie odzwierciedla wprost tego, jaką sumę wolnej gotówki wypracowało przedsiębiorstwo. A jednak w celu wypłaty dywidend, spłaty kredytów oraz finansowania inwestycji i odnowy środków trwałych służy gotówka a nie zysk netto (M. Sierpińska T. Jachna 2006). Kolejnym problemem jest czas jaki dzieli zamknięcie roku bilansowego (wyliczenie zysku) od podjęcia decyzji podziału i wypłaty dywidendy (3-6 miesięcy). W trakcie tego okresu nadwyżka gotówkowa mogłaby zostać wykorzystana w innym celu: inwestycje, zakup materiałów, finansowanie bieżącej działalności.

W związku z taką sytuacją przedsiębiorstwa szukają innych form finansowania wypłaty gotówki na rzecz akcjonariuszy oraz udziałowców. Coraz bardziej popularne staje się zaciąganie kredytów w celu wypłaty dywidendy. Sposób ten jest uważany za racjonalny, ponieważ dobrze wpływa na płynność finansową przedsiębiorstwa, w przeciwieństwie do wypłaty gotówki z posiadanych zasobów, która mogłaby naruszyć ową płynność. Są również inne możliwości co do sposobu pozyskania gotówki na wypłatę na rzecz właścicieli. Zaliczają się do nich takie możliwości jak: sprzedaż części majątku, emisja obligacji, czy też kredyt kupiecki.

Rodzaje dywidend
  • Dywidendy zwykłe - wypłaty gotówkowe czynione bezpośrednio na rzecz akcjonariuszy i stanowiące część zwykłej działalności gospodarczej. Można je podzielić na:
  • Dywidendy regularne - wypłacane co pewien czas, raz w roku, co pół roku, co kwartał. Większość przedsiębiorstw amerykańskich płaci regularne dywidendy gotówkowe cztery razy w roku. Zdarzają się jednak również wypłaty miesięczne. Jeżeli dywidendy wypłacane są zbyt często to ich wartość nominalna jest z reguły niska co powoduje, że przy małej ilości akcji koszty transferu dywidendy do akcjonariuszy będą stosunkowo wysokie w relacji do wartości posiadanych akcji.
  • Dywidendy nieregularne - nie mają określonego czasu wypłaty ani ustalonej kwoty wypłacanej dywidendy. Nawet gdy dywidendę wypłaca się regularnie, jej wartość jest zmienna, zwłaszcza gdy wyrażona jest w relacji do dolara (w przypadku zagranicznych papierów wartościowych lub w filiach firm amerykańskich). Spowodowane jest to poniekąd wahaniami kursu danej waluty w stosunku do dolara.
  • Dywidendy dodatkowe - mogą, ale nie muszą być wypłacane w przyszłości. Najczęściej wypłata ich to następstwo ponadprzeciętnych zysków, które prawdopodobnie nie powtórzą się w najbliższym okresie. Podwyższona kwota dywidendy nie byłaby więc możliwa do zachowania w przyszłych okresach. Z tego też powodu przedsiębiorstwa najczęściej płacą dywidendy regularne, a dodatkowymi zyskami dzielą się z akcjonariuszami w formie dywidend dodatkowych. Jest to polityka odpowiednia dla firm, które charakteryzują się cyklicznością sprzedaży i w których występują znaczne wahania zysków. Dzięki utrzymywaniu stałego poziomu dywidendy gotówkowej i powiększaniu jej dodatkowo w zyskownych latach, firma jest w stanie utrzymać ciągłość wypłaty dywidendy, której poziom jest zawsze zapewniony i ewentualnie powiększać ją o dodatkową dywidendę, kiedy pozwalają na to zwiększone zyski. Czasami spółki mogą płacić dodatkową dywidendę w formie niegotówkowej np. poprzez papiery wartościowe.
  • Dywidendy specjalne - są zarezerwowane dla wypłat, które najprawdopodobniej się nie powtórzą. Wypłacane są w nadzwyczajnych okolicznościach.
  • Dywidendy likwidacyjne - wypłacane są w momencie zamykania części działalności spółki lub w momencie jej likwidacji. Ponieważ dywidendy takie traktowane są jako zwrot kapitału, nie są obłożone podatkiem dochodowym.
  • Dywidendy nie zawsze mają postać gotówki. Czasami przedsiębiorstwa rozdzielają dywidendę w postaci akcji lub podniesienie nominalnej wartości dotychczasowych akcji. Istnieją również przypadki, gdzie firmy zamiast dywidendy przesyłają akcjonariuszom próbki swoich wyrobów.
​
Polski Kodeks Handlowy wyróżnia dwa rodzaje dywidend:
  • Od akcji zwykłych - dywidendy są ustalane każdorazowo na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy, pozostają w określonej relacji do nominalnej wartości akcji.
  • Od akcji uprzywilejowanych - jeżeli uprzywilejowanie dotyczy podziału zysku, prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy, przydziału akcji czy też podziału majątku spółki w przypadku jej likwidacji to dywidendy od tych akcji mają pierwszeństwo przed dywidendami od akcji zwykłych.
Dywidendy od akcji uprzywilejowanych mogą być kumulowane w okresie 5 lat. O formie ich wypłat oraz sposobie kumulowania decyduje statut spółki. Może on stanowić, że zaległą dywidendę uprzywilejowaną wypłaca się w całości w pierwszym roku, w którym spółka wygospodaruje zysk, albo że wypłaca się ją ratami w kliku najbliższych ratach. Dywidenda uprzywilejowana nie może być wypłacana z rezerw, gdyż źródłem dywidend są zyski. Spółka może jednak utworzyć specjalny fundusz rezerwowy z zysku na pokrycie dywidend uprzywilejowanych w latach, w których nie wykazano zysku bilansowego.

Źródło: mfiles.pl